Sáng 5/8/2025, tại Hà Nội, Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng AIST phối hợp cùng Công ty Cổ phần Tập đoàn S-GROUP tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Quy hoạch đô thị và nông thôn trong điều kiện tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.”
Đây là sự kiện chuyên môn có ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy quá trình hoàn thiện thể chế và đẩy mạnh phân cấp quản lý tại địa phương. Hội thảo quy tụ các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc, xây dựng và khoa học công nghệ, với mong muốn tạo nên một diễn đàn học thuật đa chiều, đóng góp vào tiến trình đổi mới tư duy quy hoạch và quản lý không gian phát triển.
Phát biểu khai mạc, TS. Hán Minh Cường – Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng AIST – khẳng định tầm quan trọng của việc cập nhật tư duy quy hoạch trong bối cảnh các địa phương đang dần được trao quyền tự chủ nhiều hơn, đòi hỏi hệ thống thể chế phải thực sự linh hoạt, có tính kết nối và đảm bảo tính đồng bộ giữa cấp tỉnh và cấp huyện, xã. Ông cũng nhấn mạnh vai trò của chuyển đổi số, dữ liệu địa lý đồng bộ và cơ sở dữ liệu không gian trong việc hiện đại hóa công tác quy hoạch nông thôn và đô thị.
Viện trưởng Viện AIST – TS. Hán Minh Cường
“Hội thảo hôm nay là diễn đàn khoa học uy tín, nơi các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp cùng thảo luận, phân tích tác động của việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp đến hệ thống quy hoạch, từ đó nhận diện các vấn đề cốt lõi và đề xuất những giải pháp đột phá, nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch trong bối cảnh mới”, TS Hán Minh Cường cho hay.
Một trong những điểm nhấn của hội thảo là sự ra mắt chính thức Hội đồng Khoa học Viện AIST nhiệm kỳ 2025–2027, bao gồm các nhà khoa học giàu kinh nghiệm và uy tín trong ngành.
Thành viên hội đồng khoa học Viện AIST
Phát biểu với tư cách Chủ tịch Hội đồng, PGS.TS.KTS. Trần Trọng Hanh – nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội – đã mở đầu bằng những phân tích sâu sắc về yêu cầu cải cách thể chế quy hoạch trong điều kiện chính quyền hai cấp, đặc biệt nhấn mạnh đến tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và khả năng phối hợp liên ngành trong lập và quản lý quy hoạch. Theo ông, quá trình đổi mới cần bắt đầu từ hành lang pháp lý rõ ràng, tiếp đến là xây dựng đội ngũ đủ năng lực và thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong quản lý không gian.
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Lâm – Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn S-Group – đã mang đến những góc nhìn thực tiễn về quá trình lập quy hoạch các khu chức năng tại tỉnh Quảng Ninh. Ông cho biết “Tỉnh này đang đối mặt những vấn đề như chồng chéo quản lý, phân mảnh đầu tư và thiếu điều phối thống nhất. Và trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tổ chức địa phương, việc xây dựng một hệ thống quy hoạch tích hợp và định hướng phát triển không gian liên kết vùng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết”. Ông cũng đề xuất một số mô hình tổ chức không gian đô thị theo hướng bền vững và thích ứng với điều kiện địa phương.
Ông Nguyễn Văn Lâm – Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn S-Group
Từ góc nhìn của địa phương, đại diện Viện Quy hoạch thành phố Hải Phòng đã chia sẻ những định hướng lớn trong quy hoạch tổng thể thành phố đến năm 2045, với tầm nhìn đến 2065. Trong đó, chiến lược phát triển Hải Phòng trở thành đô thị cảng quốc tế hiện đại, tích hợp không gian xanh, hạ tầng bền vững và khả năng liên kết vùng hiệu quả, là minh chứng cho tinh thần đổi mới trong tư duy quy hoạch.
Ở khía cạnh quy hoạch nông thôn, TS.KTS. Lương Tiến Dũng – Phó Trưởng Khoa Quy hoạch, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội – đưa ra những phân tích cụ thể về thực trạng quy hoạch cấp xã hiện nay, đặc biệt là các thách thức trong tổ chức thực hiện ở cấp huyện và xã. Ông đề xuất tăng cường ứng dụng công nghệ GIS, cải tiến phương pháp lập quy hoạch theo hướng gắn kết chặt chẽ với nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội và bảo tồn bản sắc địa phương.
TS. Lương Tiến Dũng cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý
Về phương pháp luận và mô hình quy hoạch chung xã, TS. Lương Tiến Dũng đề xuất áp dụng các lý thuyết về phân vùng, tổ chức hệ thống dân cư, trung tâm dịch vụ, hạ tầng kỹ thuật và bảo vệ môi trường sinh thái. Cụ thể, cần phân định những khu vực dân cư gắn với trung tâm dịch vụ, văn hóa, giáo dục và y tế cấp cơ sở. “Việc tổ chức các điểm dân cư cần đảm bảo sự cân đối giữa cơ cấu cư dân với sản xuất, hạ tầng và tài nguyên. Ngoài ra, tập trung phát triển du lịch nông thôn và phát huy giá trị của hệ thống không gian xanh”.
TS Lương Tiến Dũng cho rằng, quy hoạch và phát triển nông thôn đã được cải cách lớn và là nhiệm vụ cấp bách tại các địa phương. Vì vậy, cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, bổ sung những quy định dưới luật và quy chuẩn quốc gia, cũng như tăng cường đào tạo nguồn nhân lực để nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch.
Hội thảo kết thúc bằng phiên thảo luận mở với sự tham gia của đông đảo đại biểu, chuyên gia và nhà quản lý. Các ý kiến trao đổi không chỉ mang tính học thuật sâu sắc, mà còn gợi mở nhiều hướng tiếp cận khả thi cho quá trình lập, thực thi và quản lý quy hoạch trong điều kiện tổ chức chính quyền hai cấp.
